Necâib-i Kur’âniyye
Bereketzâde’nin Necâib-i Kur’âniyye’si
BEREKETZÂDE
Bereketzâde İsmâil Hakkı, son devir Osmanlı âlimlerindendir. Tefsir, hadîs, fıkıh, kelâm, tasavvuf, kırâat ve Arap edebiyatı alanlarında tahsil görmüş ve kendini yetiştirmiştir. Arapça, Farsça ve Fransızca bilen Bereketzâde, 1851-1918 yılları arasında yaşamıştır. Envâr-ı Kur’ân, Metâlib-i Âliye, Yâd-ı Mâzî, Bekâ-yı Saltanat-ı Osmâniyye, Esrâr-ı Belâğat, Sûriye Muzafferiyâtı ve Bûsîrî’nin Kasîde-i Hemziyye’sine yazdığı bir şerh olan Menâkıb-ı Seniyye ile Necâib-i Kur’âniyye adlı eserleri vardır. (1)
NECÂİB
Sebîlü’r-Reşâd Kütübhânesi Yayınlarından çıkan Necâib-i Kur’âniyye, yayınlanmadan önce Sırât-ı Müstakîm dergisinde tefrika edilmiştir. İstanbul’da Tevsî-i Tıbâat Matbaasında 1331 (2) yılında 441+13 sayfa olarak basılmıştır.
Envâr-ı Kur’ân adlı yarım kalmış bir tefsîrin sâhibi olan Müellif, Necâib’de de âyet tefsirlerine yer vermiş, fakat geleneksel tefsir anlayışından farklı olarak konulu bir tefsir çalışması ortaya koymuştur. Sâdece eseri kaleme alış gayesine uygun âyetleri seçerek, bölüm başlıklarına önce hangi sûrenin kaçıncı âyeti olduğunu yazmış ve altında da âyetin Arapçasını vererek açıklamıştır.
Necâib’de Bakara Sûresi’nin 22, 29, 30, 165, 177, 179, 188, 283, 284., Âl-i İmrân Sûresi’nin 103, 104, 159, 190 ve 191, 199., Nisâ Sûresi’nin 56, 57., Mâide Sûresi’nin 7, 70, 93-94-95., A’raf Sûresi’nin 30-31-32., Enfâl Sûresi’nin 62 ve 63., Hûd Sûresi’nin 113-114., Ra’d Sûresi’nin 11., Nahl Sûresi’nin 90., İsrâ Sûresi’nin 23-24, 85., Kehf Sûresi’nin 110, 111., Enbiyâ Sûresi’nin 30, 105., Mü’minûn Sûresi’nin 12,1 3, 14., Nûr Sûresi’nin 32., Sebe’ Sûresi’nin 15-19., Yâsîn Sûresi’nin 55-58., Hucurât Sûresi’nin 6, 12, 13, 20, 21., Rahmân Sûresi’nin 26, 27., Hadîd Sûresi’nin 20., Mülk Sûresi’nin 15., Tekvîr Sûresi’nin 8, 9., Mutaffifîn Sûresi’nin 1-6. âyetleri tefsîr edilmiştir.
Müellif, âyetleri tefsîr ederken sık sık tenbîh, fer’/fer’-i mühim, intibâh, istitrâd, tekmile, mülâhaza, zeyl gibi ara başlıklar koyarak ek bilgiler vermiş, Fuzûlî, Hakânî ve kendi şiirleri ile daha birçok şâirden bol miktarda şiir alıntılamıştır.
Necâib’in 426. sayfasından îtibâren Müellifin çeşitli yayın organlarında yayınlanmış “Ahîler Tarîkati” (Tasvîr-i Efkâr, 10 Muharrem 1332, sayı: 137), “Teblîğ-i Evvel” (‘Varaka-i Mahsûsa’ ile yayınlanmıştır.) ve “Teblîğ-i Sânî” başlıklı üç makâlesi de yer almaktadır.
Necâb’in, Fransa’da liseler için yazılmış olan ve İslâm dîni ile Hz. Peygamber hakkında yanlış bilgiler veren bir esere reddiye olarak telif edilmiş olması ilgi çekicidir. Bu nedenle Müellifin esere yazdığı telif sebebini açıklayan kısa girişi sâdeleştirmeden buraya aktarmak istiyoruz.
NECÂİB-İ KUR’ÂNİYYE DÎBÂCESİ
“Bismillâhirrahmânirrahîm.
Bir gün bir yerde iken, ezmine-i kadîme ve ahîredeki meşâhîrin terâcim-i ahvâline dâir Fransızca yazılmış bir eserde nâm-ı nâmî-i Cenâb-ı Fahrü’r-Resûl’ü gördüm. Âsâr-ı ecânibde nâm-ı pâk-i Muhammedî’yi gören bir muvahhidin kalbine bu ism-i mübârekin sâhib-i celîlü’l-kadri hakkında ne söylenilmiş olduğunu anlamak için ne derece şevk istîlâ edeceğini târîf iktizâ etmez.
Bir de baktım ki o Ser-Kâfile-i Enbiyâ Aleyhi Efdalü’t-Tehâyâ Hazretleri muhârebât ve fütûhâtta şöhret-gîr-i âfâk olan nâmdârân sırasında ve rif’at ve fehâmet-i nebeviyelerine gayr-i layık sûrette gösterilerek hâşâ kadr-i vâlâ-yı risâletpenâhîleri sırf mâddî bir fazl ve meziyet menzilesine tenzîl edildiğinden başka usûl-i dîn, fürûuna ve mezâmîn-i âyât-ı Furkâniye, ehâdîs-i Nebeviyyeye karıştırılmış ve bâzı ahkâm-ı ilâhiye zikr olunup o da fıkdân-ı fehm ve ıttılâ’dan nâşî yanlış nakl edilmiş: Bir levha-i zîbânın mevki’lerine pek çesbân cüz’lerini dîger cihetlere tahvîl ile hey’et-i mecmûasındaki nazar-firîb manzarayı bozmağa çalışmak kabîlinden olarak ayrı ayrı mevâdd ve mesâlihe müteallik birkaç âyet-i kerîme karmakarışık bir sûrette gûyâ hülâsa veyâ nümûne olmak üzere bir mahalle cem’ ile “Heyhât (!) işte rûh-ı Kur’ân budur...” demek istenilmiş. Neş’e-i uhrâda Hazret-i Rabb-i Kerîm’in ibâd-ı sâlihîne mebzûl ve râye-gân olacak iltifât ve mükâfât-ı ilâhiyesi acîb ve garîb dâstânlar sûretinde gösterilmiş ve müellif eserin hâme-i tuğyân ve nâdânîsi nikâb-ı sitâyiş altında daha bu kabîl nice münâsebetsiz sözler ile tesvîd-i sahâif ederek zu’m-ı kâsırınca ma’nen gûyâ bir intikâd-nâme yazmış!
Risâle-i mezkûre Fransa’da mekâtib-i i’dâdiyye talebesi için tertîb edilmiş ise de Fransızca tahsîl eden bâzı nev-resîde-gân şâkirdânımız elinde de görülüyor.
Bu misillü âsârı mütâlaa eden şübbân-ı ümmete muhteviyât-ı kudsiye-i Furkâniye hakkında bir âyîne-i hakâik-nümâ olmak üzere Kitâbullah’tan, o efkâr ve kulûbda îkan ve itmi’nân, itâat ve irtibât, başka bir te’sîr ve hâlet, câzibe-dâr bir neşve ve halâvet hâsıl eden mu’cize-i bâhire-i bâkiyeden bâzı âyât-ı celîleyi teberrüken bir yere cem’ ettim ve her âyetin zîrine meâl-i münîfini, şerh ve tefsîr sûretiyle naklettikten sonra makâma münâsib bâzı tafsîlât dahi ilâve eyledim. Bu vechile husûle gelen enmûzec “Necâib-i Kur’âniyye” tevsîm kılındı.
Bu mir’ât-ı mücellâ içinde ümîd ederim ki âdâb ve kavâid-i İslâmiye’nin birçok safahâtı temâşâ olunur, Dîn-i Mübîn-i İslâm insânları hangi semte irşâd ediyormuş taayyün eder.
Mevrid-i vahy-i ilâhîdir Muhammed Mustafâ
Mürşid-i râh-ı saâdettir o tâc-ı asfiyâ.
Fî 27 Ramazan Sene 1320
Makriköy
Bereketzâde İsmâîl Hakkî.” (3)
_______
1) Mehmet Okuyan, “Bereketzâde İsmâil Hakkı”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi- V, İstanbul, 1992, s. 490. 2) Kitabın dış kapağında baskı târîhi yanlışlıkla 1232 olarak yazılmıştır. 3) Bk. Bereketzâde, Necâib-i Kur’âniyye, Dersaâdet, Tevsî’-i Tıbâat Matbaası, 1331, s. 3-5.
Abdülhay Sâdık
Perş. Mart 28, 2013 11:45 pm tarafından layezu
» Bayrak Resimleri
Cuma Nis. 02, 2010 2:23 am tarafından Admin
» Arkadaş Resimleri = 2...
Cuma Nis. 02, 2010 2:10 am tarafından Admin
» Arkadaş Resimleri =1.....
Cuma Nis. 02, 2010 2:07 am tarafından Admin
» Msn Nick Oluşturma Modül Kodu
Cuma Nis. 02, 2010 2:04 am tarafından Admin
» Türkçe Mp3 Player Kodu
Cuma Nis. 02, 2010 2:01 am tarafından Admin
» Giriş Ekle Giriş 1 Kodu
Cuma Nis. 02, 2010 1:59 am tarafından Admin
» Belgesel Videoları Kodu
Cuma Nis. 02, 2010 1:56 am tarafından Admin
» FlasH OyuNLar EkLe
Cuma Nis. 02, 2010 1:52 am tarafından Admin
» Flash Sattler
Cuma Nis. 02, 2010 1:46 am tarafından Admin
» Sitene Peygamberler TArihi Ekle
Cuma Nis. 02, 2010 1:28 am tarafından Admin
» sitene dini sorularla cevaplar ekle
Cuma Nis. 02, 2010 1:24 am tarafından Admin
» sitene duyuru panosu ekle html kod
Cuma Nis. 02, 2010 1:19 am tarafından Admin
» sağ üst köşe reklam alanı kodu
Cuma Nis. 02, 2010 1:17 am tarafından Admin
» sitene ilahi arama motoru ekle htm kodu
Cuma Nis. 02, 2010 1:15 am tarafından Admin
» sitene ilahi mp3 çalar html kodu
Cuma Nis. 02, 2010 1:13 am tarafından Admin
» Sitene Veda Hutbesi Ekle
Cuma Nis. 02, 2010 1:07 am tarafından Admin
» Not ortalama
Cuma Nis. 02, 2010 12:41 am tarafından Admin
» Ziyaretçi selamlama
Cuma Nis. 02, 2010 12:38 am tarafından Admin
» Daktilo yazisi
Cuma Nis. 02, 2010 12:37 am tarafından Admin
» Göz kirpan yazi
Cuma Nis. 02, 2010 12:33 am tarafından Admin
» Bugunku ve toplam hit... wap siteleri icin bire bir ( PHP ) script
Cuma Nis. 02, 2010 12:31 am tarafından Admin
» Mesaj yollama......
Cuma Nis. 02, 2010 12:28 am tarafından Admin
» Harf harf reknli yazi yapmak
Cuma Nis. 02, 2010 12:26 am tarafından Admin
» Kutu içerisinde çikan yazilar
Cuma Nis. 02, 2010 12:23 am tarafından Admin
» Downloader......
Cuma Nis. 02, 2010 12:21 am tarafından Admin
» Bu kod ile sayfanızda depremler yarata bilirsiniz :d
Cuma Nis. 02, 2010 12:18 am tarafından Admin
» Ziyaretci defteri......
Cuma Nis. 02, 2010 12:16 am tarafından Admin
» Google arama
Cuma Nis. 02, 2010 12:13 am tarafından Admin
» Tehlikeli bir tiklama
Cuma Nis. 02, 2010 12:09 am tarafından Admin
» Müzk dosyalarininiin bütününü çalin
Cuma Nis. 02, 2010 12:07 am tarafından Admin
» Üye girişi
Cuma Nis. 02, 2010 12:05 am tarafından Admin
» Görüş formu
Cuma Nis. 02, 2010 12:02 am tarafından Admin
» Sitenizdeki aktif kullanicilar ( AsP)
Cuma Nis. 02, 2010 12:01 am tarafından Admin
» En güzel kayan yazı
Perş. Nis. 01, 2010 11:59 pm tarafından Admin
» En iyi konuk defteri
Perş. Nis. 01, 2010 11:56 pm tarafından Admin
» Yükleniyor
Perş. Nis. 01, 2010 11:55 pm tarafından Admin
» Kayan yazı süper birşey
Perş. Nis. 01, 2010 11:53 pm tarafından Admin
» Sayfada yagmur
Perş. Nis. 01, 2010 11:52 pm tarafından Admin
» Sitende çok süper bir saat olsun
Perş. Nis. 01, 2010 11:51 pm tarafından Admin
» Farenin etrafında ismin dönsün
Perş. Nis. 01, 2010 11:49 pm tarafından Admin
» Online ziyaretci saysini
Perş. Nis. 01, 2010 11:48 pm tarafından Admin
» Hazır index
Perş. Nis. 01, 2010 11:42 pm tarafından Admin
» Hazır site sadece kodu ekle ve farkı gör
Perş. Nis. 01, 2010 11:40 pm tarafından Admin
» . Sitende enson teknoloji haberlerini bant panel halinde görüntüle
Perş. Nis. 01, 2010 11:38 pm tarafından Admin
» Sitene kamerali sesli chat ekle super
Perş. Nis. 01, 2010 11:37 pm tarafından Admin
» Günlük gazete ekle
Perş. Nis. 01, 2010 11:36 pm tarafından Admin
» Sitene gazete 1. sayfa ekle
Perş. Nis. 01, 2010 11:34 pm tarafından Admin
» Flash mp3 player
Perş. Nis. 01, 2010 11:32 pm tarafından Admin
» Poyraz internet cafe
Perş. Nis. 01, 2010 11:29 pm tarafından Admin
» Harika bir kod
Perş. Nis. 01, 2010 11:28 pm tarafından Admin
» Üniversite not hesaplama
Perş. Nis. 01, 2010 11:26 pm tarafından Admin
» Radyo Faruki'yi günün hangi saatlerinde dinliyorsunuz?
Perş. Nis. 01, 2010 3:16 am tarafından Admin
» Doğa & Manzara
Ptsi Mart 29, 2010 6:31 pm tarafından Admin
» Doğa & Manzara
Ptsi Mart 29, 2010 6:01 pm tarafından Admin
» Doğa & Manzara
Ptsi Mart 29, 2010 5:56 pm tarafından Admin
» Peygamber Efendimizin Hicreti
Ptsi Mart 29, 2010 5:47 pm tarafından Admin
» Şakk-ı Kamer Mu'cizesi
Ptsi Mart 29, 2010 5:43 pm tarafından Admin
» İlk Müslümanlar
Ptsi Mart 29, 2010 5:39 pm tarafından Admin
» Peygamberlikten Önce Dünya
Ptsi Mart 29, 2010 5:35 pm tarafından Admin